تاثیر نور در سالن پرورش قارچ
تصور خیلی از افراد این است که سالن پرورش قارچ باید تاریک و بدون نور و چراغ باشد. در واقع این تصور از آن جا شکل گرفت که سالن پرورش قارچ معمولا جای خنک و مرطوب است و معمولا این مکان ها به دور از نور آفتاب هستند. اما در واقع جمله صحیح این است که قارچ بر خلاف بسیار از جانداران و گیاهان برای رشد نیازی به نور افتاب ندارد. البته لازم به ذکر است که قارچ گیاه نیست زیرا فاقد کروفیل است و توانایی فتوسنتز ندارد.
وجود نور مستیقم در سالن پرورش قارچ باعث بالا رفتن دمای سالن می شود ٬ به همین دلیل سالن پرورش قارچ نیازی به پنجره ندارد و جهت جلوگیری از اتلاف انرژی بهتر است پنجره پوشیده شود.
اما نور لامپ در سالن پرورش قارچ اهمیت زیادی دارد اما نه برای رشد قارچ بلکه برای بررسی بستر قارچ توسط سالندار. اگر سالن روشنایی خوبی نداشته باشد٬ ممکن است سالندار دیر متوجه آلودگی و موارد مشکوک در سالن شود و نتواند اقدامات لازم و به موقع را انجام دهد. و بیماری در سالن پخش شده و باغث ضرر و زیان شود.
پس همیشه سعی شود از لامپهای ضد آب در سالن استفاده شود تا سالن دار بتواند مرتب بستر را بررسی کند و به محض مشاهده موارد بیماری٬ فوری اقدامات لازم را انجام دهد. به همین دلیل روشنایی در سالن پرورش قارچ اهمیت دارد.
پرورش قارچ دکمهای یکی از جذابترین فعالیتهای کشاورزی است که در آن، شرایط محیطی نقش اساسی ایفا میکند. بسیاری از افراد تصور میکنند که نور، مانند نور خورشید برای گیاهان، برای رشد قارچ ضروری است. اما واقعیت این است که قارچ دکمهای به نور مستقیم نیازی ندارد . با این حال، نور نقش غیرمستقیمی در مدیریت سالن پرورش ایفا میکند که نادیده گرفتن آن میتواند به مشکلاتی منجر شود. در این مقاله، به بررسی دقیق نقش نور در سالن پرورش قارچ دکمهای میپردازیم و نکات کلیدی را برای شما توضیح میدهیم.
آیا قارچ دکمهای برای رشد به نور نیاز دارد؟
برخلاف گیاهان سبز که برای فتوسنتز به نور خورشید وابستهاند، قارچها جزء موجودات فتوسنتزکننده نیستند . قارچ دکمهای (Agaricus bisporus) انرژی خود را از تجزیه مواد آلی موجود در بستر کشت تأمین میکند. بنابراین:
- رشد میسلیوم در تاریکی انجام میشود.
- باردهی قارچ نیز در محیطهای کمنور یا بدون نور بهخوبی صورت میگیرد.
با این حال، حذف کامل نور از سالن پرورش قارچ توصیه نمیشود. در ادامه، دلایل این موضوع را بررسی میکنیم.
نقش غیرمستقیم نور در سالن پرورش قارچ
اگرچه نور نقش مستقیمی در رشد قارچ ندارد، اما وجود نور برای مدیریت بهتر سالن و عملیات روزانه ضروری است. مهمترین کاربردهای نور عبارتند از:


- بازرسی و کنترل روزانه :
وجود نور ملایم به پرورشدهنده کمک میکند تا وضعیت بستر کشت، رطوبت، آلودگیها و رشد قارچها را بهدرستی بررسی کند. - زمانبندی برداشت محصول :
نور کم و یکنواخت به تشخیص زمان مناسب برای برداشت قارچها کمک میکند و از کاهش کیفیت محصول جلوگیری میکند. - تسهیل عملیات روزانه :
سالنهای کاملاً تاریک، کار کردن برای کارگران را دشوار میکنند و احتمال آسیب به محصول یا تجهیزات را افزایش میدهند.
چه نوع نوری برای سالن پرورش قارچ مناسب است؟
برای سالن پرورش قارچ دکمهای، استفاده از نور سفید ملایم و یکنواخت توصیه میشود. بهترین گزینهها عبارتند از:
- لامپهای LED با شدت پایین: این لامپها مصرف انرژی کمی دارند و گرمای کمتری تولید میکنند.
- لامپهای فلورسنت : این لامپها نیز گزینه مناسبی هستند، اما باید از ورود گرما به سالن جلوگیری کرد.
نکته مهم :
از نورهای با شدت بالا یا نور مستقیم خورشید پرهیز کنید، زیرا ممکن است باعث افزایش دمای محیط یا خشک شدن سطح بستر شود.
نکات کلیدی در تنظیم نور در سالن پرورش قارچ
برای بهینهسازی شرایط نوری در سالن پرورش قارچ، به نکات زیر توجه کنید:
- استفاده از نور غیرمستقیم و ملایم : نور باید بهگونهای باشد که محیط را روشن کند، اما به قارچها آسیب نرساند.
- روشن کردن سالن فقط در زمان نیاز : نور باید حدود ۲ تا ۴ ساعت در روز روشن باشد و تنها در زمان انجام عملیات روزانه مانند آبیاری، برداشت یا بازرسی استفاده شود.
- پرهیز از ورود نور طبیعی مستقیم : نور خورشید مستقیم میتواند شرایط محیطی را بههم بزند.
- نصب چراغها در محل مناسب : چراغها باید بهگونهای نصب شوند که تحت تأثیر مه و رطوبت قرار نگیرند.


جمعبندی
در فرآیند پرورش قارچ دکمهای، نور نقش مستقیمی در رشد یا باردهی قارچ ندارد . با این حال، نور ملایم و کنترلشده به مدیریت بهتر سالن، برداشت دقیقتر محصول و جلوگیری از خطاهای انسانی کمک میکند. اگر در حال طراحی یا تجهیز سالن پرورش قارچ هستید، به جای تمرکز روی نور برای رشد، از آن برای بهبود شرایط کاری و بازرسی استفاده کنید.